آیتالله سید محمدباقر درچهای یکی از برجستهترین فقهای شیعه در قرن چهاردهم هجری بود. او در سال ۱۲۶۴ قمری (۱۲۲۶ شمسی) در درچه، اصفهان متولد شد و نسبش به امام موسی کاظم (ع) میرسد.
تحصیلات و اساتید
درچهای از ۱۳ سالگی تحصیلات حوزوی خود را در اصفهان آغاز کرد و نزد سید محمدباقر خوانساری، محمدحسن نجفی، میرزا ابوالمعالی کرباسی و دیگر بزرگان فقه و اصول شاگردی کرد. سپس در ۱۲۹۱ قمری به نجف رفت و ۱۴ سال در آنجا به تحصیل پرداخت. در نجف، از محضر میرزای شیرازی، میرزا حبیبالله رشتی، سید حسین کوهکمری بهره برد.
بازگشت به اصفهان و تدریس
در سال ۱۳۰۳ قمری به اصفهان بازگشت و در مدرسه نیمآورد به تدریس پرداخت. او یکی از اساتید برجسته حوزه علمیه اصفهان شد و شاگردان بسیاری تربیت کرد، از جمله سید حسن مدرس، سید حسین بروجردی، سید ابوالحسن اصفهانی، حاج آقا رحیم ارباب و دیگران.
فعالیتهای علمی و تألیفات
درچهای آثار متعددی در فقه و اصول نگاشت، از جمله:
میزان الفقاهه (۲۶ مجلد)
یک دوره فقه و اصول (۱۶ مجلد موجود و ۲ جلد مفقود شده)
حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری
رسالهای در جبر و تفویض
حواشی بر رساله عملیه.
فعالیتهای سیاسی و اجتماعی
او در مسائل سیاسی بسیار محتاط بود و در نهضت مشروطه، همفکری نزدیکی با شیخ فضلالله نوری داشت. او فتوا داد که کمک به تشکیل مجلس شورای ملی حرام است.
درگذشت
درچهای در ۲۸ ربیعالثانی ۱۳۴۲ قمری (۱۴ آذر ۱۳۰۲ شمسی) در درچه از دنیا رفت. درباره نحوه وفات او اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی معتقدند که فوت کرده، اما برخی دیگر بر این باورند که توسط عوامل رضاخان کشته شده است. پیکر او در تخت فولاد، اصفهان به خاک سپرده شد.