آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، یکی از برجسته‌ترین مراجع تقلید شیعه و از شخصیت‌های تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران، در سال ۱۲۷۶ شمسی (۱۳۱۵ قمری) در شهر نجف به دنیا آمد. او از نسل سادات مرعشی بود که نسب آن‌ها به امام سجاد (ع) می‌رسید. پدرش، سید شمس‌الدین محمود مرعشی، از فقهای برجسته نجف بود و نقش مهمی در تربیت علمی و اخلاقی او داشت.
سید شهاب‌الدین تحصیلات خود را در حوزه علمیه نجف آغاز کرد و دروس مقدماتی و سطح را نزد استادان برجسته‌ای همچون آقا ضیاءالدین عراقی، شیخ عبدالکریم حائری یزدی و میرزا حسین فقیه سبزواری فراگرفت. او در ۲۷ سالگی به درجه اجتهاد رسید و به عنوان یکی از علمای برجسته حوزه شناخته شد. پس از مدتی، به ایران مهاجرت کرد و در شهرهای مختلفی از جمله مشهد، تهران و قم به تحصیل و تدریس پرداخت.
آیت‌الله مرعشی نجفی در طول زندگی خود به جمع‌آوری نسخ خطی و تأسیس کتابخانه‌ای بزرگ در قم اهتمام ورزید. کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، که امروزه یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های ایران و جهان اسلام محسوب می‌شود، شامل بیش از ۲۵۰ هزار جلد کتاب چاپی و ۲۵ هزار جلد نسخه خطی است. این کتابخانه به عنوان میراثی ارزشمند از تلاش‌های علمی و فرهنگی او به یادگار مانده است.
او همچنین در تأسیس مدارس علمیه و مراکز عام‌المنفعه نقش داشت. از جمله این مراکز می‌توان به مدارس مرعشیه، شهابیه و مهدیه اشاره کرد. آیت‌الله مرعشی نجفی بیش از ۶۰ سال نماز جماعت را در حرم حضرت معصومه (س) اقامه کرد و شاگردان برجسته‌ای همچون شهید مرتضی مطهری، شهید محمد بهشتی و امام موسی صدر را تربیت کرد.
آیت‌الله مرعشی نجفی در زمینه تألیف نیز فعال بود و بیش از ۱۵۰ کتاب و رساله در موضوعات مختلف از خود به جای گذاشت. از جمله آثار مهم او می‌توان به «مشجرات آل رسول‌الله»، «احقاق الحق» و «طبقات النسابین» اشاره کرد. او برای نگارش برخی از این آثار به کشورهای مختلف سفر کرد و با علمای ادیان مختلف به گفتگو نشست.
این مرجع تقلید برجسته در سال ۱۳۶۹ شمسی (۱۴۱۱ قمری) در قم درگذشت و بنا به وصیتش، در کتابخانه شخصی‌اش به خاک سپرده شد. زندگی آیت‌الله مرعشی نجفی نمونه‌ای از تلاش‌های علمی، فرهنگی و اجتماعی است که تأثیرات عمیقی بر جامعه شیعه و تاریخ معاصر ایران گذاشته است.