امام حسن عسکری (ع)، یازدهمین امام شیعیان، در هشتم ربیع الثانی سال ۲۳۲ هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. ایشان فرزند امام هادی (ع) و بانوی پاکدامنی به نام حدیثه بودند. امام حسن عسکری (ع) در زمان امامت خود تحت فشار شدید سیاسی از سوی خلفای عباسی قرار داشتند و اغلب در سامرا، به‌ویژه در منطقه‌ای نظامی به نام «عسکر» اقامت داشتند، که دلیل لقب «عسکری» ایشان است.
امام حسن عسکری (ع) در دوران کوتاه امامت خود، از سال ۲۵۴ تا ۲۶۰ هجری قمری، با سختی‌ها و محدودیت‌های بسیاری مواجه شدند. ایشان علاوه بر نظارت بر امور مذهبی، تلاش بسیاری در حفظ و تقویت اندیشه‌های شیعه و حمایت از پیروانشان داشتند. دوران امامت امام عسکری (ع) هم‌زمان با دوره‌ای بود که عباسیان تلاش زیادی برای محدود کردن نفوذ امامان شیعه انجام می‌دادند، بنابراین امام در بسیاری از مواقع تحت نظر بودند.
یکی از ویژگی‌های برجسته امام حسن عسکری (ع)، علم و دانش وسیع ایشان در زمینه‌های مختلف، از جمله فقه، کلام و تفسیر قرآن بود. ایشان توانستند با نامه‌نگاری‌ها و آموزش‌های غیرمستقیم، مکتب فکری شیعه را تقویت کنند. همچنین امام حسن عسکری (ع) در تربیت اصحاب برجسته‌ای نقش مهمی داشتند که این اصحاب در گسترش آموزه‌های شیعه نقش بسزایی ایفا کردند.
از دیگر اهمیت‌های ویژه دوران امام حسن عسکری (ع) آماده‌سازی شیعیان برای دوران غیبت امام زمان (عج) بود. ایشان تلاش کردند تا شیعیان را برای این شرایط آماده کنند و ارتباط آنان با نائبین خاص برقرار شد.
در سال ۲۶۰ هجری قمری، امام حسن عسکری (ع) در سن ۲۸ سالگی توسط عباسیان مسموم شدند و به شهادت رسیدند. پیکر مطهر ایشان در سامرا و در کنار پدرشان، امام هادی (ع)، به خاک سپرده شد. مقام والای امام حسن عسکری (ع) همواره در دل و جان شیعیان جایگاه ویژه‌ای دارد و یاد ایشان الهام‌بخش ایمان و پایداری برای پیروانشان است.