امام علی نقی علیه‌السلام، معروف به امام هادی، دهمین امام شیعیان هستند که در تاریخ اسلام و تشیع جایگاه برجسته‌ای دارند. ایشان در تاریخ ۱۵ ذی‌الحجه سال ۲۱۲ هجری قمری در نزدیکی مدینه در روستای صریا متولد شدند. پدرشان امام جواد علیه‌السلام و مادرشان بانویی به نام «سمانه مغربیه» بودند که به پاکدامنی و تقوا معروف بودند.
ولادت و دوران کودکی: امام علی نقی از همان دوران کودکی به تقوا، دانش و اخلاق برجسته شناخته شدند. هوش و دانایی فوق‌العاده‌ی ایشان باعث شد که حتی در سنین پایین نیز مورد احترام علما و مردم قرار گیرند. در ۸ سالگی و پس از شهادت پدر بزرگوارشان امام جواد علیه‌السلام، ایشان به مقام امامت رسیدند.
دوران امامت: دوران امامت امام هادی علیه‌السلام با خلفای عباسی مانند متوکل، منتصر، مستعین و معتز همزمان بود. متوکل عباسی، از خلفایی بود که با شیعیان دشمنی شدیدی داشت و امام را از مدینه به سامرا تبعید کرد. این تبعید با هدف کنترل ایشان و شیعیان صورت گرفت، اما امام هادی حتی در سامرا نیز به هدایت و آموزش مردم ادامه دادند.
ایشان با وجود محدودیت‌ها و فشارهای حکومت، توانستند پایه‌های فکری و فرهنگی شیعه را تقویت کنند. امام هادی با نامه‌نگاری و ارسال نمایندگان، ارتباط خود را با پیروان حفظ و ایشان را در مسائل دینی و اجتماعی هدایت می‌کردند.
فضایل علمی و اخلاقی: امام علی نقی علیه‌السلام به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین دانشمندان و عالمان زمان خود شناخته می‌شدند. ایشان در حوزه‌های مختلف علمی مانند فقه، تفسیر قرآن، و کلام اسلامی نقش مهمی داشتند و با اخلاق و رفتار نیکوی خود، الگویی برای همه بودند. زیارت جامعه کبیره، که از ایشان نقل شده است، یکی از ارزشمندترین و جامع‌ترین متون درباره مقام ائمه معصومین است.
شهادت: امام علی نقی علیه‌السلام در سوم ماه رجب سال ۲۵۴ هجری قمری در سامرا و به دست معتز عباسی به شهادت رسیدند. آرامگاه ایشان در سامرا، محل زیارت عاشقان و ارادتمندان اهل بیت است.
زندگی امام هادی علیه‌السلام با وجود سختی‌ها و فشارهای زیاد حکومت عباسی، سرشار از درس‌های اخلاقی، علمی و معنوی است. ایشان با بصیرت و شجاعت خود در برابر ظلم ایستادگی کرده و جامعه شیعه را هدایت نمودند.