امام محمد تقی علیه‌السلام، که به امام جواد نیز مشهور هستند، نهمین امام شیعیان و از شخصیت‌های برجسته در تاریخ اسلام به شمار می‌آیند. ایشان در دهم ماه رجب سال ۱۹۵ هجری قمری در مدینه متولد شدند. پدرشان امام رضا علیه‌السلام، هشتمین امام شیعیان، و مادرشان «سبیکه» بانویی با تقوا و نیکوکار از خانواده‌ای بزرگوار بودند.
ولادت و دوران کودکی: امام محمد تقی از کودکی به علم و فضل شناخته شده بودند و حتی در سنین پایین نیز دانش و تقوای ایشان مورد توجه عالمان و مردم قرار گرفت. ایشان پس از شهادت پدر بزرگوارشان، امام رضا علیه‌السلام، در سن حدود ۸ سالگی به امامت رسیدند که این امر نقطه عطفی در تاریخ امامت شیعه است. بسیاری از افراد به سبب سن کم امام، در ابتدا دچار شک و تردید شدند، اما هوش و دانایی فوق‌العاده‌ی ایشان به‌سرعت همه‌ی این تردیدها را برطرف کرد.
دوران امامت: دوران امامت امام جواد علیه‌السلام در زمان حکومت عباسیان بود و به‌ویژه مأمون و معتصم عباسی از خلفای دوران ایشان بودند. مأمون عباسی برای کنترل و تضعیف جایگاه امام، دختر خود، ام‌فضل، را به عقد ایشان درآورد. اما امام با شجاعت و بصیرت، نقشه‌های سیاسی عباسیان را بی‌اثر کردند و همچنان به هدایت مردم و دفاع از حقیقت پرداختند.
علم و فضایل: یکی از ویژگی‌های برجسته امام محمد تقی علیه‌السلام علم گسترده‌ی ایشان بود که در مناظرات علمی و فقهی نمایان می‌شد. مناظراتی مانند مناظره با یحیی بن اکثم، قاضی‌القضات عباسیان، نمونه‌ای از توانایی‌های علمی امام است که به سؤالات پیچیده‌ی فقهی و کلامی پاسخ‌هایی قاطع و مستدل ارائه دادند. در دوران امامت خود، امام جواد علیه‌السلام در ترویج آموزه‌های اسلامی و اخلاقی، نقش برجسته‌ای ایفا کردند.
شهادت: امام محمد تقی علیه‌السلام در ۲۵ سالگی، در تاریخ ۳۰ ذی‌القعده سال ۲۲۰ هجری قمری، به دست معتصم عباسی مسموم و به شهادت رسیدند. آرامگاه ایشان در شهر کاظمین عراق، در کنار آرامگاه جدشان امام موسی کاظم علیه‌السلام قرار دارد و محل زیارت عاشقان اهل بیت است.
زندگی امام محمد تقی علیه‌السلام با وجود کوتاهی آن، سرشار از درس‌های اخلاقی، علمی و معنوی است. ایشان با شجاعت و استقامت، در برابر ظلم ایستادگی کردند و الگویی برای حق‌طلبان و عدالت‌جویان هستند.