
ولادیمیر میخایلوویچ بختیرف (۲۰ ژانویه ۱۸۵۷ – ۲۴ دسامبر ۱۹۲۷) یک نورولوژیست، روانپزشک، روانشناس و فیزیولوژیست برجسته روسی بود. او اغلب به عنوان پدر روانشناسی عینی شناخته میشود و کمکهای چشمگیری در زمینه مطالعه سازماندهی مغز، نورو فیزیولوژی و نوروپاتولوژی داشته است.
بختیرف در روستای سورالی، در فرمانداری ویاتکا در امپراتوری روسیه، بین رودخانه ولگا و کوههای اورال به دنیا آمد. پدرش، میخائیل پاولویچ، یک افسر پلیس ناحیه بود و مادرش، ماریا میخائیلوونا، در یک مدرسه شبانهروزی تحصیل کرده بود که در آنجا درسهای موسیقی و زبان فرانسه نیز آموزش داده میشد. با وجود وضعیت مالی دشوار خانواده پس از مرگ پدرش به علت سل، بختیرف موفق شد تحصیلات عالیه خود را ادامه دهد.
در سال ۱۸۷۳، در سن ۱۶ سالگی، بختیرف وارد آکادمی پزشکی-جراحی سن پترزبورگ شد و در آنجا پزشکی خواند. او در سال ۱۸۷۸ با افتخار فارغالتحصیل شد و سپس دکترای خود را در زمینه ارتباط بین عملکردهای بدنی و وضعیت روانی دریافت کرد. علاقه او به نورولوژی و روانپزشکی در دوران تحصیل در آکادمی افزایش یافت و بعداً تحت نظر پروفسور جان لوسیان میرژفسکی کار کرد.
کار بختیرف با دستاوردها و کمکهای زیادی در زمینه نورولوژی مشخص شد. او بیشتر به خاطر کارهایش در زمینه نقش هیپوکامپ در حافظه، مطالعه رفلکسها و شناسایی بیماری بختیرف، یک بیماری خودایمنی مزمن و پیشرونده که با التهاب و نهایتاً عدم تحرک چندین مفصل مشخص میشود، شناخته میشود. او همچنین چندین رفلکس را توصیف کرد، از جمله رفلکس آکرومیال بختیرف و رفلکس پکتورالیس بختیرف.
علاوه بر کارهای علمی، بختیرف در تأسیس رفتارگرایی به عنوان یک مکتب مستقل در روانشناسی نقش داشت. او با ایوان پاولوف در مطالعه رفلکسهای شرطی رقابت معروفی داشت و کمکهای مهمی به این زمینه داشت. نام بختیرف با ۱۳ مفهوم اپونیمیک مرتبط است، از جمله هسته بختیرف و نیستاگموس بختیرف.
میراث بختیرف فراتر از دستاوردهای علمی او است. او یک معلم و راهنمای متعهد بود و کارهایش پایههای نورولوژی و روانشناسی مدرن را بنا نهاد. با وجود کمکهای چشمگیرش، نام و کمکهای علمی او برای مدتی نادیده گرفته شد. با این حال، تأثیر او بر زمینه نورولوژی و روانشناسی همچنان عمیق است و او به عنوان یکی از پیشگامان بزرگ علم مدرن به یاد میماند.