سر الکساندر فلمینگ (۶ اوت ۱۸۸۱ – ۱۱ مارس ۱۹۵۵) یک باکتریولوژیست و فارماکولوژیست اسکاتلندی بود که به خاطر کشف پنی‌سیلین، نخستین آنتی‌بیوتیک مؤثر، شهرت جهانی یافت. فلمینگ در روستای لاچفیلد، در نزدیکی دارول در منطقه آیرشر شرقی اسکاتلند به دنیا آمد. او هفتمین فرزند خانواده‌ای کشاورز بود و تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه محلی دارول دریافت کرد.
پس از مرگ پدرش در سال ۱۸۹۱، فلمینگ به همراه خانواده‌اش به لندن مهاجرت کرد و در آنجا به تحصیل ادامه داد. در سال ۱۹۰۱ به مدرسه پزشکی بیمارستان سنت ماری در لندن پذیرفته شد و در سال ۱۹۰۶ با اخذ مدرک پزشکی فارغ‌التحصیل شد. فلمینگ سپس به کار در آزمایشگاه بیمارستان سنت ماری مشغول شد و تحت نظر سر آلما رایت، استاد برجسته باکتریولوژی، به تحقیق پرداخت.
در طول جنگ جهانی اول، فلمینگ به خدمت پزشکی نظامی پیوست و در بیمارستان‌های نظامی به درمان سربازان زخمی پرداخت. تجربه‌های او در درمان زخم‌های عفونی ناشی از جنگ، فلمینگ را به جستجوی راه‌حل‌های جدید و مؤثر برای مبارزه با عفونت‌های باکتریایی ترغیب کرد.
در سال ۱۹۲۸، فلمینگ به‌طور اتفاقی کشف کرد که کپک پنی‌سیلیوم نوتاتوم می‌تواند رشد باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس را متوقف کند. او این ماده را پنی‌سیلین نامید و تحقیقاتی گسترده در مورد کاربردهای آن انجام داد. هرچند فلمینگ به تنهایی نتوانست پنی‌سیلین را به تولید انبوه برساند، کارهای اولیه‌اش پایه‌گذار تحقیقات بیشتری شد که توسط هاوارد فلوری و ارنست بوریس چین انجام گرفت و منجر به تولید انبوه پنی‌سیلین در دهه ۱۹۴۰ شد.
کشف پنی‌سیلین تأثیر بزرگی بر علم پزشکی گذاشت و انقلابی در درمان عفونت‌های باکتریایی ایجاد کرد. فلمینگ، فلوری و چین در سال ۱۹۴۵ به‌طور مشترک جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی را دریافت کردند. فلمینگ به خاطر کارهایش در زمینه باکتریولوژی و کشف پنی‌سیلین به شهرت جهانی رسید و به عنوان یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان تاریخ شناخته شد.
سر الکساندر فلمینگ در ۱۱ مارس ۱۹۵۵ در لندن درگذشت و در کلیسای جامع سنت پل به خاک سپرده شد. میراث او در زمینه‌های علمی و پزشکی همچنان زنده است و کشف پنی‌سیلین او به عنوان یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای علمی قرن بیستم باقی مانده است.