🧪 1. تست اولیه سیستم (POST)
BIOS پس از روشن شدن کامپیوتر، فرآیند Power-On Self Test یا POST را اجرا میکند.
این تست سختافزارهای اصلی مانند RAM، پردازنده، کارت گرافیک، کیبورد و سایر اجزای حیاتی را بررسی میکند.
در صورت وجود خطا، BIOS با بوقهای خاص یا پیامهای متنی کاربر را مطلع میسازد.
💾 2. بارگذاری و راهاندازی سیستمعامل
پس از موفقیت در POST، BIOS به دنبال دیسک بوت میگردد (هارد، SSD، CD/DVD یا USB).
بوتلودر سیستمعامل را از دیسک انتخابشده بارگذاری میکند و کنترل را به آن میسپارد.
این مرحله آغاز فرآیند اجرای سیستمعامل مانند ویندوز، لینوکس یا macOS است.
⚙️ 3. مدیریت تنظیمات سختافزاری
BIOS امکان دسترسی به تنظیمات پایهای سختافزار را از طریق Setup Utility فراهم میکند.
کاربر میتواند تنظیماتی مانند ترتیب بوت، فرکانس پردازنده، ولتاژها، فعال/غیرفعال کردن پورتها و امنیت سیستم را تغییر دهد.
این تنظیمات در حافظه CMOS ذخیره میشوند و با باتری مادربرد حفظ میگردند.
🔌 4. کنترل دستگاههای ورودی/خروجی
BIOS وظیفه مدیریت ارتباط بین سیستمعامل و دستگاههای I/O مانند کیبورد، ماوس، هارد دیسک، کارت گرافیک و پرینتر را دارد.
این ارتباط از طریق درایورهای پایهای انجام میشود تا سیستمعامل بتواند بهدرستی با سختافزار تعامل داشته باشد.
در سیستمهای قدیمیتر، BIOS مستقیماً با سختافزارها ارتباط برقرار میکرد؛ اما در سیستمهای مدرن، این وظیفه به UEFI یا سیستمعامل منتقل شده است.