
ابن بطوطه، یکی از بزرگترین جهانگردان تاریخ، در سال ۱۳۰۴ میلادی (۷۰۳ هجری قمری) در طنجه، مراکش، متولد شد. نام کامل او ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن محمد بن ابراهیم لواتی طنجي بود. وی به دلیل سفرهای گسترده و کتابی که از مشاهدات خود به جای گذاشت، به مارکوپولوی شرق معروف است.
آغاز سفرهای ابن بطوطه
ابن بطوطه در سال ۱۳۲۵ میلادی، هنگامی که تنها ۲۱ سال داشت، تصمیم گرفت برای حج به مکه سفر کند. این سفر ابتدایی، او را به یکی از مشهورترین جهانگردان جهان تبدیل کرد. در طول سفر، او از مصر، شام، عربستان و عراق عبور کرد. پس از زیارت مکه، به جای بازگشت به خانه، تصمیم گرفت به سفرهای خود ادامه دهد.
گسترش سفرها: از آفریقا تا آسیا
ابن بطوطه در ادامهی سفرهای خود به ایران، یمن، و شرق آفریقا رفت. او از بندر مقدیشو در سومالی بازدید کرد و سپس راهی هندوستان شد، جایی که مدتی در دربار محمد بن تغلق، سلطان دهلی، خدمت کرد. این دوران فرصت مناسبی برای او بود تا با فرهنگ، سیاست، و رسوم محلی هند آشنا شود.
ابن بطوطه پس از اقامت در هند، راهی چین شد. او از کانتون (گوانگژو امروزی) و دیگر شهرهای چین بازدید کرد و مشاهداتش از این سرزمین را ثبت نمود. وی همچنین مدتی در جزیره جاوه و سوماترا در اندونزی اقامت کرد.
بازگشت و نگارش سفرنامه
پس از سالها سفر، ابن بطوطه در سال ۱۳۵۳ میلادی به مراکش بازگشت. وی تجربیات خود را برای ابن جُزَی، یکی از نویسندگان دربار سلطان ابوسعید، بازگو کرد و این مطالب در کتابی به نام رحله ابن بطوطه گردآوری شد. این کتاب نه تنها یک سفرنامه جذاب، بلکه یکی از مهمترین منابع تاریخی دربارهی جهان اسلام، فرهنگها، و جوامع قرون وسطایی است.
میراث ابن بطوطه
سفرهای ابن بطوطه باعث شد که او به یکی از مهمترین تاریخنگاران و جهانگردان دوره اسلامی تبدیل شود. مشاهدات دقیق او از فرهنگهای مختلف، اطلاعات ارزشمندی دربارهی جوامع آن زمان ارائه میدهد. امروزه نام ابن بطوطه در بسیاری از نقاط جهان شناخته شده است؛ فرودگاه، خیابانها، و حتی مدارس به افتخار او نامگذاری شدهاند.