ابوبکر محمد بن عبدالملک بن طفیل القیسی الأندلسی، معروف به ابن طفیل، یکی از برجستهترین فیلسوفان، پزشکان، و ادیبان دوران طلایی اسلام بود. او در سال ۱۱۰۵ میلادی در شهر وادی آش، واقع در اندلس (اسپانیا امروزی)، متولد شد و در سال ۱۱۸۵ میلادی در مراکش درگذشت.
ابن طفیل در علوم مختلفی از جمله فلسفه، پزشکی، نجوم، و ادبیات مهارت داشت. او در ابتدا در غرناطه، سبته، و طنجه به عنوان پزشک فعالیت میکرد و بعدها به دربار سلطان موحدی، ابویعقوب یوسف، راه یافت و به عنوان طبیب درباری و وزیر خدمت کرد.
یکی از مهمترین آثار ابن طفیل، حی بن یقظان است، که یک داستان فلسفی عرفانی محسوب میشود. این اثر، که تحت تأثیر اندیشههای ابن سینا و فلسفه ارسطویی نوشته شده، به بررسی رشد عقلانی و معنوی یک انسان در انزوا میپردازد. این داستان تأثیر زیادی بر فلسفه اسلامی و حتی اندیشههای غربی داشته و الهامبخش متفکرانی مانند جان لاک و دیوید هیوم بوده است.
ابن طفیل همچنین نقش مهمی در معرفی ابن رشد به دربار موحدی داشت و او را به سلطان معرفی کرد تا آثار ارسطو را تحلیل کند. این اقدام تأثیر زیادی بر فلسفه اسلامی و انتقال آن به اروپا داشت.
او در بسیاری از علوم اسلامی و فلسفی صاحبنظر بود و تلاش کرد بین حکمت و شریعت هماهنگی ایجاد کند. ابن طفیل در آثار خود به چگونگی اتصال نفس انسانی با عقل فعال پرداخته و دیدگاههای فلسفی خود را در قالب داستان بیان کرده است.
زندگی و آثار ابن طفیل همچنان مورد توجه پژوهشگران قرار دارد و او را یکی از مهمترین فیلسوفان و متفکران اسلامی میدانند که توانست اندیشههای فلسفی را با عرفان و دین تلفیق کند. تأثیر او بر فلسفه اسلامی و غربی، به ویژه از طریق داستان حی بن یقظان، همچنان پابرجاست.