شیخ محمد خیابانی یکی از روحانیون مبارز و آزادی‌خواه دوران مشروطیت ایران بود که نقش مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی آن زمان ایفا کرد. او در سال ۱۲۹۷ قمری در خامنه، از توابع شبستر در آذربایجان شرقی متولد شد. پدرش، حاج عبدالحمید، تاجری بود که در قفقاز فعالیت داشت. محمد خیابانی پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی، به تبریز رفت و در مدرسه طالبیه به تحصیل علوم دینی پرداخت. او نزد استادانی چون میرزا ابوالحسن آقا انگجی و محمدعلی مدرس تبریزی فقه و اصول را فرا گرفت و علاوه بر آن، به مطالعه ریاضیات، حکمت، طبیعیات، تاریخ و ادبیات نیز پرداخت.
خیابانی در دوران مشروطه به یکی از چهره‌های برجسته آزادی‌خواهی تبدیل شد. او در جریان فتح تهران و سقوط محمدعلی شاه، به عنوان نماینده مردم تبریز در مجلس دوم شورای ملی انتخاب شد. یکی از اقدامات مهم او در مجلس، مخالفت شدید با اولتیماتوم روسیه بود که طی یک نطق بلند، آن را محکوم کرد. پس از تعطیلی مجلس، خیابانی به خراسان رفت و مدتی از فعالیت‌های سیاسی کناره گرفت.
در سال‌های بعد، او به تبریز بازگشت و با انتشار روزنامه تجدد، به روشنگری و مبارزه سیاسی ادامه داد. خیابانی از مخالفان سرسخت قرارداد ۱۹۱۹ بود که ایران را تحت نفوذ انگلیس قرار می‌داد. او معتقد بود که برای احیای آزادی و استقلال ایران، باید یک تحول اساسی در حکومت ایجاد شود. در همین راستا، او جنبش آزادیستان را در تبریز پایه‌گذاری کرد و مدتی کنترل شهر را در دست گرفت.
با ورود مخبرالسلطنه هدایت به تبریز، قیام خیابانی سرکوب شد و او در ۲۹ ذی‌الحجه ۱۳۳۸ قمری (۲۲ شهریور ۱۲۹۹ شمسی) به شهادت رسید. پیکر او ابتدا در امامزاده حمزه تبریز دفن شد، اما بعدها به حرم حضرت عبدالعظیم حسنی در شهر ری منتقل گردید.
خیابانی شخصیتی فرهیخته، شجاع و آزادی‌خواه بود که در کنار فعالیت‌های سیاسی، به تدریس و تبلیغ دینی نیز می‌پرداخت. او در مسجد کریم‌خان تبریز و مسجد جامع تبریز به عنوان امام جماعت فعالیت داشت و مردم را به آگاهی و مبارزه با استعمار دعوت می‌کرد.