محمد بن عثمان بن سعید عمری یکی از نایبان خاص امام زمان (عج) در دوران غیبت صغری بود و نقش برجسته‌ای در هدایت شیعیان و مدیریت امور دینی و اجتماعی آنها ایفا کرد. او فرزند عثمان بن سعید، نایب اول امام زمان (عج)، بود و پس از درگذشت پدرش به‌عنوان نایب دوم امام عصر (عج) منصوب شد. محمد بن عثمان به دلیل تقوا، صداقت و شایستگی‌هایش توانست این مسئولیت خطیر را به‌خوبی انجام دهد.
محمد بن عثمان در خانواده‌ای متدین و باایمان پرورش یافت و از همان ابتدا در کنار پدرش در خدمت اهل بیت (ع) بود. او به دلیل نزدیکی به پدر، با امور نایبانی آشنایی کامل داشت و از دانش و تجربه پدر بهره‌مند شد. پس از درگذشت عثمان بن سعید، امام زمان (عج) با تأیید محمد بن عثمان، او را به‌عنوان نایب دوم خود منصوب کردند. این انتصاب نشان‌دهنده اعتماد عمیق امام به محمد بن عثمان و توانایی‌های او بود.
یکی از مهم‌ترین وظایف محمد بن عثمان، حفظ ارتباط میان امام زمان (عج) و شیعیان بود. او با تدبیر و درایت توانست پیام‌ها و فرامین امام را به شیعیان ابلاغ کند و همچنین نیازها و مشکلات شیعیان را به امام برساند. او در این میان نقش واسطه‌ای امن و مطمئن ایفا کرد و توانست ارتباط معنوی و دینی شیعیان با امام زمان (عج) را حفظ کند.
محمد بن عثمان همچنین در مدیریت وجوهات شرعی و امور مالی شیعیان نقشی مؤثر داشت. او با دقت و امانت‌داری توانست اعتماد شیعیان را به دست آورد و منابع مالی لازم برای حمایت از جامعه شیعی را فراهم کند. این اقدامات او در حفظ وحدت و انسجام شیعیان در دوران دشوار غیبت صغری تأثیرگذار بود.
یکی از ویژگی‌های برجسته محمد بن عثمان، توانایی او در برخورد با شرایط سخت و حفظ اسرار امام بود. او هرگز اطلاعات حساس را فاش نکرد و توانست از تهدیدهای موجود علیه جامعه شیعی جلوگیری کند. این ویژگی‌های برجسته باعث شد که او به‌عنوان یکی از شخصیت‌های ماندگار در تاریخ اسلام شناخته شود.
محمد بن عثمان پس از سال‌ها خدمت صادقانه به اسلام و تشیع، به رحمت الهی پیوست. او الگویی از ایمان، تقوا و وفاداری بود که همچنان الهام‌بخش شیعیان است. نقش او در هدایت و حمایت از جامعه شیعی در دوران غیبت صغری نشان‌دهنده تأثیر عمیق او در تاریخ اسلام است.