امام مهدی (عج)، دوازدهمین امام شیعیان، در نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری در شهر سامرا به دنیا آمد. نام مبارک ایشان «محمد» و کنیه‌اش «ابوالقاسم» است. پدر ایشان، امام حسن عسکری (ع)، و مادرشان بانوی گرانقدری به نام نرجس خاتون بودند. امام مهدی (عج) به عنوان مهدی موعود در میان مسلمانان شناخته می‌شوند و اعتقاد به ظهور ایشان یکی از اصول مهم مکتب شیعه است.
امام مهدی (عج) در زمان کودکی و تحت سرپرستی پدر بزرگوارشان، به خاطر شرایط سخت سیاسی و فشارهای خلفای عباسی، از انظار عمومی دور نگه داشته می‌شدند. این امر برای حفاظت از جان ایشان ضروری بود، زیرا عباسیان از پیشگویی‌های مرتبط با ظهور منجی آگاه بودند و تلاش داشتند تا از تحقق آن جلوگیری کنند.
پس از شهادت امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ هجری قمری، امام مهدی (عج) در سن پنج سالگی به امامت رسیدند. این دوران آغاز غیبت صغری بود که تا سال ۳۲۹ هجری قمری ادامه داشت. در این مدت، ارتباط شیعیان با امام از طریق چهار نائب خاص برقرار بود. این نائبین، که مورد اعتماد امام بودند، مسئولیت رساندن پیام‌های شیعیان به ایشان و بالعکس را بر عهده داشتند.
پس از پایان غیبت صغری، امام مهدی (عج) وارد غیبت کبری شدند که تا کنون ادامه دارد. در این دوران، امام مهدی (عج) به طور مستقیم در دسترس نیستند، اما همواره بر امور عالم نظارت دارند و ارتباط معنوی خود را با پیروانشان حفظ کرده‌اند. اعتقاد شیعیان بر این است که امام مهدی (عج) روزی با ظهور خود، عدل و داد را در سراسر جهان برقرار خواهند کرد و ظلم و ستم را ریشه‌کن خواهند ساخت.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های امام مهدی (عج)، نقش جهانی و فرامذهبی ایشان به عنوان منجی است. این مفهوم در میان بسیاری از ادیان و مکاتب نیز وجود دارد و نماد امید و انتظار برای برپایی عدالت و صلح است.
شیعیان در شب نیمه شعبان، سالروز ولادت امام مهدی (عج)، جشن‌هایی برپا می‌کنند و دعاهای ویژه‌ای مانند دعای ندبه و دعای فرج را به جا می‌آورند. اعتقاد به ظهور ایشان و انتظار برای آمدنشان، نقش مهمی در تقویت ایمان و استقامت شیعیان در برابر سختی‌ها دارد.